Өмнөх тэмдэглэл буюу багшийн тухай танилцуулгаа үргэлжлэлүүлье.
Мэдээж олон сайн багш байгаа боловч бүгдийнх нь тухай бичих боломжгүй учир энэ удаад цэгцтэй, сайн бодлого, удирдлагатай Батноров сумын сургуулийн тухай танилцуулъя.
Энэ сургуульд очиход 2 зүйл миний бахархлыг төрүүлсэн.
1. Мэндчилгээ: Хүүхдүүд “сайн байна уу” гэж мэндэлж байсан. Хэн нэг нь мэндэлсэн ч хүүхдүүд 100% хариу мэндэлнэ. Сургуулийн бүх хүүхэд мэндэлж байсан нь гайхалтай. Нийгмийн амьдралын гараа болох мэндчилгээг энэ сургуулийн хүүхдүүд бүрэн гүйцэд хийж чадаж байна.
2. Сургуулийн талбайд нэг ширхэг ч хог байсангүй. Ер нь сургууль хогтой байдаг гэдгийг хувьдаа хүлээн зөвшөөрчихсөн байсан миний гайхлыг төрүүлсэн юм. Аль ч сургуульд, ангид хог байх тохилдол маш элбэг байдаг.”Сэтгэлд тавгүй биш юм байх даа? “гэж гайхаж байсан. Сургууль бүр янз бүр л байх, багш нь хүртэл хог хаях, цонхоороо ус асгах......ер нь юу болж байна вэ? гэж анхандаа гайхаж байсан. Гэвч, аль ч сургууль, анги хогтой. “би хогонд анхаарлаа хандуулаад байгаа нь этгээд явдал юм болов уу? “ гэж гайхширан бодож, ” хог байгаа нь энгийн зүйл” гэж бодохоор болсон.
Энэ дашрамд хэлэхэд Японд бол анги эмх замбараагүй байх нь хүүхдийн сэтгэл санаа эмх замбараагүй, тогтворгүй байхтай адил гэж хүүхдийг хүмүүжүүлж байна. Иймээс сургууль, ангид хоггүй байхыг маш чухалчилдаг. Ангид хогтой байвал хүүхдүүдийн сэтгэл санаа тогтворгүй болж хичээлдээ анхаарахгүй болно гэж үздэг.
Японд сургалтын орчныг бүрдүүлэхдээ сэтгэл судлалын онол, аргуудыг хэрэглэж байна.
Дээрхи сургуулийн яриандаа эргэн оръёо.
Батноров сумын сургуулийн хувьд орчин хоггүй байх, хүүхэд бүр мэндэлж байгаа нь мэдээж боловсролоос шалтгаалах зүйл ч, хэний ямар бодлого, удирдлаган доор ийм болов гэж гайхаж байсан.
Энэ удаа та бүхэнд сургуулийн үйл ажиллагааны бодлогыг тодорхойлж удирддаг сургуулийн захиралыг танилцуулъя.
Сургуулийн захиралын бодлого нь Монголын ирээдүйн иргэнийг нийгэмд хөл тавих үндэс суурийг нь зөв тавих гэсэн үзэлд тулгуурласан байв. Захирал хэлэхдээ,「Багш хүн зөвхөн сурган хүмүүжүүлэгч биш сурагчдынхаа эцэг эхийн сэтгэлээр тэдэнтэй өдөр бүр харьцаж байх ёстой.
Энэ үгийг бэлэгдэх шиг Батноров сургуулийн багш нар үнэхээр хүүхдүүдтэй эелдэг, дотно харьцаж байв. Тэгээд , хичээлээ заахдаа хүүхэд рүүгээ чиглэсэн тэднийг хөгжүүлэх арга барилаар зааж байв. Мөн коридор, ангид хүүхдийн хийсэн бүтээл олноор тавигдсан байлаа.
Энэ сургуулийн хүүхдүүд сургуульдаа хэрэгтэй юмаа хийсэн байв, тухайлбал хаягдал сандлыг янзлан сургуулийн сандал хийсэн. 「Хүүхдүүд өөрсдөө хийсэн юмаа илүү гамнана. Тэгээд ч бүгдээрээ гамтай хэрэглэнэ гэдэг нь нийгмийн баттай суурь юм.
Захирал яарихдаа “Хогийг түүх биш, хаяхгүй байх нь чухал юм, хаях хүн байхгүй бол, түүх хэрэггүй, тийм болохоор хог хаяхгүй байх талаар хүүхдэд ойлгуулдаг. Аливаа зүйлийн учир шалтгааныг ойлгодог, бусдадаа зөв харьцаж чадах чадвартай хүүхэд бэлтгэхийг хүсч байна” гэв.
Энэ сургуулийн дотуур байранд 95 хүүхэд амьдарч байна. Дотуур байранд ч ялгаагүй захиралын бодлого удирдлаган дор доорхи үзлээр хүүхдүүд тохь тухтай амьдарч байна.
БИЕ БИЕДЭЭ ХАРИЛЦАН ТУСЛАЛЦАН АМЬДАРЧ ЯВАХ – ДЭМ ДЭМЭНДЭЭ, ДЭЭС ЭРЧИНДЭЭ
Ямар гайхалтай сургууль вэ гэж бахдан явсан, сүүлд сонсоход 2010 онд шилдэг менежмэнттэй -ТОП 20 –д багтсан сургууль байв. Сургуулийн захирал болон багш нарын байнгын хүчин чармайлтын үр дүн билээ. Би, энэ сургуулийн захиралд ганцхан л санал зөвөлгөө хэлсэн.「Цэцэрлэг, бага сургуулийн залгамж холбоо буюу хамтын ажиллагаа」（幼小連携）「Цэцэрлэг, бага сургуулийн хамтын ажиллагаа」（幼小連携）－ний талаар Японы туршлагыг дараа танилцуулъя.
Энэ удаа Хэнтий аймагт үнэхээр сайн багш нартай танилцсандаа маш баяртай байна.
第７回 ヘンティーへ行って。。。（２）
前回の先生紹介の続きをしよう。
もちろん、ここで紹介する以外にも良い先生はいる。全員は残念ながらできないので、特に考え方が素晴らしかった先生を紹介している。
バトノールブ村の学校を紹介しよう。
私は、この学校に行って感心したことが２つある。
１つ目は、子どもたちから「さんばいのー」と挨拶があることだ。こちらから挨拶をしても１００％、子どもたちから返事が返ってくる。小さな子ども～大きな子どもまで、みんな挨拶ができている。素晴らしい。社会で生きる基本の挨拶が、この学校の子どもたちはできている。
２つ目は、学校の敷地内にゴミが一つも落ちていない。この学校に来るまでは、私は「モンゴルの学校にはゴミがあって当然だ」と思っていた。どこの学校に行っても、どの教室に行っても床にゴミが落ちている。「気持ち悪くないのかな？」と疑問に思っていた。学校によっては、先生までが床にゴミを捨てたり、窓からお湯や水を捨てたり。。。。。いったいどうなっているの？と最初のころは思っていた。でも、どこの学校に行ってもゴミがある。どこの教室に行ってもゴミがある。段々、「私がゴミを気にしているのがおかしいのか？」と疑問に思い始め、「ゴミがあって当然。」と思うことにしていた。
ちなみに、日本では教室の乱れは「心の乱れ」と教育している。なので、学校や教室にゴミがないことを基本としている。教室にゴミがあることが日常になると、子どもたちの心の乱れが表面に出てきており、学習に集中するのが難しくなっていると考えられている。日本は教室の学習環境については、神経を使っている。
少し、話を戻そう。
この２つには本当に関心をした。どうして、ここの子どもたちは、ゴミを捨てない。挨拶のできる子なのだろうか？もちろん教育によりものだが、誰のどのような考え方による教育方針なのか？と疑問だった。
今回、紹介するのはその教育方針を打ち出しているこの学校の校長だ。
校長の教育方針は、子どもたちの将来だけでなく、モンゴルの将来まで考えておられた。この学校での小さな社会がモンゴルの国という大きな社会へ育て行く子どもたちの初めての社会だから、基礎・基本をと考えておられた。
校長は言う。
「教師は教師としてだけでなく、子どもたちのお父さん・お母さんの心を持って、日々、子どもたちと接してほしい」と。
この言葉が象徴するように、この学校の先生たちは、本当に子どもたちを暖かく見守っている。そして、授業も子どものことを考えた指導法となっていた。また、廊下や教室には子どもが作った作品がたくさん置かれている。
ここの子どもたちは、自分たちで学校に必要なものを作る。学校の入り口にあるベンチも、子どもたちの発案で、捨てられていたベンチを拾ってき、子どもたちと先生と一緒に修理し、現在使用している。
「子どもたちが作ったものは、子どもたちは大切にする。そして、みんなで大切に使う」これが根底にある考え方だ。
また、校長は言う。
「ゴミは拾うものではない。捨てないものだ。」と。捨てる人がいなければ、拾う必要なない。だから、捨てない教育をしている。どんなことでも、根本を見極めることのできる子どもに、そして、対応できる子どもになって欲しいという。
この学校には、両親から離れて寮で生活をしている子どもたちが９５名ほどいる。この寮でも校長の考えは、行き届いていた。
「助け合って生きていく」
これが校長のもっとも子どもたちに伝えたいことのようだ。
本当に素晴らしい学校だった。
後で聞いた。
この学校はモンゴルで第２０位（２０１０年）になった学校だそうだ。
校長と先生方の日ごろの努力が、この結果を生み出している。
私は、この校長に一つだけ提案をした。「幼小連携」
「幼小連携」については、日本でのことを次の回で紹介しよう。
今回のヘンティーでの活動は、本当に良い先生との出会いに感謝です。
