Тэмдэглэл 3: Ангийн орчин бүрдүүлэх

Багш нар та бүхэн ангийн суудал хуваарилалтыг хэрхэн шийддэг вэ?

Суудал хуваарилалт бол хичээлийн орчинг бүрдүүлэхэд хамгийн чухал хүчин зүйл.

    Тогтворгүй болон сурах чадвар сул хүүхдийг хаана суулгадаг вэ?

• Тогтворгүй анхаарал нь төвлөрч амжаагүй хүүхдийг багшийн өмнө буюу багшийн нүдэнд ойр өртөхөөр газар суулгана. Ийм хүүхдүүдийг 3 хэсэгт хуваана.

1.    　Багшдаа хайртай, өөрийн хийж буй зүйлээ багшийгаа хараасай гэж бодож багшийн анхааралд өртөхийн хичээдэг хүүхэд. Ийм хүүхэд ихэнхи нь байдаг. Эдгээр хүүхдэд “Багш нь чамайг харж байгаа шүү” гэсэн үйлдлийг хийж үзүүлж байгаарай. Жич: Харц тулгарах, хажуугаар нь өнгөрөхдөө чимээгүйхэн биед нь хүрэх гэх мэт. Иймэрхүү үйлдэл хийхэд анхаарлаа төвлөрүүлэн тогтвортой болох явдал бий.

2.    　Хичээл хиймээр байгаа ч хичээлийн агуулгаа ойлгохгүй хүүхэд. Ойлгомжгүй, ойлгож чадахгүй байгаа хичээлээс залхмаар биш гэж үү? Ойлгохгүй залхмаар байхад өөр хөгжилтэй зүйл хайх нь хүний төрөлхийн зан юм. Зүгээр л чимээгүй суудалдаа суугаад байвал ямар нэг хөгжилтэй зүйл олдохгүй..... Тийм учраас босч ямар нэгэн зүйл хайж энд тэнд явдаг...... Ингээд л анхаарал нь төвлөрөхгүй тогтворгүй болно. Энэ төрлийн хүүхдэд хандах хандлагыг үүний дараах сурах чадвар бага “сул “ хүүхэд　хэсгээс уншин уу.

3.    Мэдрэлийн хөнгөн эмгэг буюу хомсдолтой хүүхэд

    Японд сүүлийн үед эдгээр хүүхдүүдийг онцгойлон анхаарч байгаа.  Энэ хүүхдүүдэд бусад хүүхдүүдээс илүү анхаарал халамж хэрэгтэй учраас багшийн өмнөх суудалд  суулгахыг зөвлөж байна.

• Сурах чадвар сул хүүхдүүдийг урд эгнээний суудалд сайн хүүхэдтэй хамт суулгах.

    Ингэснээр хүүхэд хамтдаа сурах боломж бүрдэн сайн хүүхэд нь сул хүүхдэд туслана. Хичээлд сайн хүүхэд нь сурах чадвар сул хүүхдэд хичээл хийх аргыг нь зааж өгснөөр өөрөө бяцхан багш болно.

    Ингэснээр сайн хүүхэд нь хичээлийн агуулгыг өөрөө улам сайн ойлгон өөрийн болгон авна. Бас бусад хүүхдийн ойлгохыг хүлээн залхаж суух биш суралцах цагийг чадварлагаар эзэмшихэд сургалцана. Хүүхэд нь хүүхдээ хамгийн сайн мэддэг учраас суралцах чадвар сул хүүхэд нь багшаас гадна найзаасаа суралцах боломж бүрдэнэ. Хүүхэд нь хүүхэддээ тохирсон үг хэллэг,  аргаар зааж чаддаг. Хамгийн чухал нь хүүхэд  хичээлийн агуулгыг ойлгох явдал юм.

    Мөн найзтай болж харилцан суралцах явцад нөхөрлөл ямар чухал болохыг ойлгож авна. Найзтай болох гэдэг нь ирээдүйн  амьдралд нь хэрэгтэй бөгөөд өөр хоорондоо харилцан ойлголцох  зэрэг  амьдралд нь зайлшгүй шаардлагатай. Хүүхдүүд өөрсдөө хүсэл сонирхлоороо найз нөхдийн хүрээлэл бий болгон өөрсдөдөө тохирох харилцааг бий болгох. Багш нь ангийн сурагчдын эв нэгдэл, харилцан ойлгоцол, нөхөрлөлийг бий болгохын тулд өдөр тутам анхааралтай хандан сурагчдын суудлын хувиарлалтанд онцгой анхаарах хэрэгтэй.

 第3回：教室の工夫（１）

先生方、授業の座席はどうされていますか？

座席は、勉強環境を整える上で、重要なことです。

落ち着きのない子・学力の低い子はどのような場所にしていますか？

●  落ち着きのない子は、前方（先生の目の届くところ）に。。。

　落ち着きのない子どもは、大きく分けて3タイプ考えられます。

①    先生に自分のことを見て欲しいと思っている子ども。先生が大好きで、先生の気をひこうとしている子どもです。このタイプは結構多いです。

このようなタイプの子どもは、「先生はあなたを見ているよ」ということを行動で示してあげてください。例えば、目を合わせる。そばを通るときにそっと体に触れるなど。そうすることで、子どもが落ち着いて学習することができるようになることもあります。

②    勉強はしたいけど、わからない子ども。授業内容が難しく、理解ができない。理解ができないことへの不満やジレンマを表現していることもあります。また、わからない授業は退屈でしょう？退屈だと楽しいことを探そうとするのは、本能です。じっとしていても楽しいことは見つからない。。。だから、きょろきょろ・うろうろ。。。。。落ち着きがなくなってしまうのです。このようなタイプの子どもへの対応は、この後の学力の低い子どもへの対応を参考にしてください。

③    先天的な問題。日本でも最近、注目されて始めた軽度発達障害の子どもたちです。

この子どもたちには、他の子どもたち以上に個々に応じた細やかな配慮が必要な子どもたちですので、先生のすぐ前の席にすることをお勧めします。

●低学力の子どもも、前方に。そして、隣には学力の高い子どもを。

　　低学力の子どもの隣に、学力の高い子どもが座ることで、子ども同士の学びの場ができます。そう、学力の高い子どもに、学力の低い子どもの学習サポートをしてもらうんです。「答えを教えるのではなく、勉強方法を教えてあげて」と学力の高い子どもが小さな先生となって教えます。

　　そうすることによって、学力の高い子どもは、友達に教えることによって、学習内容をより理解することができ、より高い学力を身に着けることができます。また、「待つ」という退屈な時間を過ごすこともなく、学びの時間が確保できるのです。

　　低学力の子どもも、友達から教わることにより、先生以外からも学ぶことができます。そして、子どものことは子どもが一番知っています。悔しいですが、子どもの方が子どもに合った言葉や方法で教えることができることもあります。大事なのは、子どもが学習内容を理解すること。そして、友だち関係を作ること。

　　

学び合いの活動の中で、子どもたちは友だちの良さや大切さを学ぶこともできます。友達を作ることは、将来の生活に必要不可欠なことだと考えています。子ども同士、認め合える人間関係を子どもたちには作って欲しいと思います。そして、日常の学習の中で、教師は子どもたちの人間関係を構築する手助けをしてくためにも、クラスの座席はとっても大切なものなのです。