Тэмдэглэл 80: Төсөлт Ажил

Энэ удаа 67-р сургуулийн 3 ангийн төсөлт хичээлийг үзэхээр очлоо.Хогны асуудал гэсэн сэдэв байлаа.Хүүхдүүд баг багаараа судалсан зүйлээ илтгэл тавин, хаягдалыг ашиглан хийсэн зүйлээ танилцуулсан.

Өөрсдөө асуулт тавин түүнийхээ хариултыг судлан дараа нь нэгтгэнэ. Тэгээд дүрслэх урлаг, нийгэм, байгалийн ухаан, монгол хэл, тоо ... зэрэг хичээлүүдтэй уялддаг нь төсөлт хичээлийн онцлог юм.

Хичээлийн явц илтгэл тавих байдлаар явагдлаа. Хүүхдүүд өөрсдөө судалсан зүйлээ бусаддаа танилцуулан илтгэл тавьсан нь сайн байсан. Жаахан харамсалтай зүйл гэвэл хүүхдүүд самбар луу чиглэн багш руу хандан тайлбар хийснээр ангийн хүүхдүүдэд нь ар тал нь л харагдана. Ингэснээр хүүхдүүдийн сонсох хүсэл нь буурна биздээ?

Үүнийг анхаарсан багш нь ярьж буй хүүхдүүддээ хандан юу ч гэсэн анги нийтдээ хандан яриарай гэсэн үг хэллээ. Гэхдээ энэ үг нь「Багш нартаа тайлбар хийцгээе」гэсэн үг байлаа. Та бүхэн юу гэж бодож байна?

Энэ үгнээс хамааран илтгэл тавьж байсан хүүхдүүд ангид байгаа нийтэд хандан илтгэлээ үргэлжлүүллээ. Гэвч сонсож буй хүүхдүүдийн байдал өөрчлөгдсөнгүй. Тиймээ багш нарт хандана гэж хэлсэн болохоор тэр шүү дээ.Хүүхдүүд өөрсдөд нь хандаж гэж хэлээгүй учир сонсох ёстой гэсэн ойлголт төрөхгүй. Юу гэж хэлбэл дээр байсан гэж бодож байна вэ?

Тиймээ, Энгийн хичээл дээр энд цугласан багш нар байхгүй шүү дээ. Тийм болохоор багш нар биш, за「Найз нартаа хандан тайлбар хийцгээе」гэж хэлбэл ярьж буй хүүхэд ч гэсэн найз нар луугаа харан сонсогдохоор ярихыг хичээх болно. Сонсож буй хүүхдүүд ч гэсэн найзынх нь ярьж буй зүйл болохоор юу ярьж байгаа бол хэмээн сонсъё гэж сонсох болно. Ийм үг хэрэгтэй байлаа.

　иХИХИхихиХичээлийн сүүлийн хагаст хүүхдүүдийн хийсэн бүтээлийг танилцуулав. Хаягдалаар хийсэн гэмээргүй амьдралд хэрэглэмээр маш гоё зүйлүүд хийсэн байлаа. Хүүхдүүд өөрийн хийсэн зүйлээ танилцуулж байхдаа нүүр бардам байлаа.

Санаандгүй зүйл боловч энэ ангид ноднингийн 4 сард ангийн багштай нь хамтран хичээл орж байсан анги байлаа.Хүүхдүүд том болчихсон, бодож сэтгэх нь сайн болсон байлаа. Баярламаар нь хүүхдүүд миний тухай санаж байлаа бүр хичээлийн тухай ч санаж байсан. Ноднин ирж хичээл заасан нь сайн боллоо гэж бодогдлоо.

Багш нь ч гэсэн урьдийнхаасаа тогтуун инээмсэглэл нь их байлаа. Ийм багш байхад хүүхдүүд бас тийм байлаа. Анги тэр чигээрээ урьдынхаасаа илүү тогтуун ба бүгдээрээ эелдэг болсон байлаа.

Багш сурагчдын харьцаа нь найрсаг байсанаар хамгийн сайн хичээл болох болно гэж би дандаа боддог.

　Энэ багш ч гэсэн энэ 1 жилийн хугацаанд харьцаа гэдгийг чухалчлан хүүхдүүдтэйгээ ойр дотно болсноор энэ ангийн уур амьсгал хэрхэн өөрчлөгдөж байгааг мэдэж болно. Хойшдоо ч гэсэн улам сайн чухалчлан, сайн хичээл явуулах биз ээ.

第80回　総合学習（Төсөлт Ажил）

　今日、第67番学校の3年生の総合の授業を見に行ってきました。「ゴミ問題」がテーマ。子どもたちがグループ学習してきたことをグループごとに発表し、ゴミから作った様々なものを紹介しました。自ら疑問を持ち、自ら調べ、自らまとめる。そして、図工・社会・理科・モンゴル語・算数。。。様々な学習要素が盛り込まれているのが総合学習の特徴です。

　授業の流れは、発表会形式でした。子どもたちが活動したことを自分たちで紹介する活動は、よかったです。少し残念だったのは、子どもたちが黒板や先生の方を向いて説明をしてしまっていたため、クラスの子どもたちには、頭とお尻が。。。これでは子どもたち、聞こうという意欲が欠けてしまいますよね？

　そのことに途中で気が付いた先生、何とか、子どもたちが教室全体を見るようにと言葉かけをしました。「先生方に説明をしましょう」と。。。この言葉かけ、どうでしょうか？皆さんはどう思いますか？

　この言葉かけにより、発表の子どもたちは、確かに教室全体が見えるように、体の向きを変え、発表をしました。しかし、聞く子どもたちの態度は変わりませんでした。そう、「先生方に。。。」という言葉かけだったので、子どもたちは聞こうという意識が芽生えなかったのです。では、どういう言葉かけをすればよかったのでしょうか？

　そうです。普段、先生方は教室にいないので、先生方ではなく、いつも一緒にいる「友だちに説明をしよう」と言葉かけをすれば、発表する子どもも、身体の向きをかえ、友だちに向かって聞こえるように話すでしょう。聞く子どもたちも、友だちの言うことだから、聞こうという意識も出てくるでしょう。そういう言葉かけが必要だったんです。

　同じ行動をさせるにも、子どもたちに意識を持たせることまで考えて、教室の日常も考えて、言葉かけをしていく必要があるのです。

　後半の子どもたちの作った作品紹介。ゴミから作ったとは思えないほど、生活に使えそうなもの、立派な工作の作品など、アイデアが満載でした。自分が作ったものを紹介する子どもたちは、とてもいい顔をしていました。

　たまたまだけど、このクラス、去年の4月に私が担任と授業をさせていただいたクラスでした。子どもたちは体も大きくなり、よく考えることのできる子どもたちに成長をしていました。子どもたちも私のことを覚えていてくれました。うれしいことに、授業内容まで覚えていてくれました。「出前授業をしてよかった。」と思う瞬間でした。

　先生自身も昨年よりも穏やかで、微笑みが増えていました。先生自身が穏やかになったためでしょう。子どもたちも笑顔で、穏やかな表情をしていました。クラス全体が以前よりも落ち着き、やさしい雰囲気になっていました。

　子どもと先生の関係が穏やかで、良好であれば、授業もおのずとしていいものを作り上げていくことができると私はいつも考えています。この先生もこの1年間で子どもたちとの関係を以前よりも深め、よい人間関係を築いてきたことが、教室の雰囲気からわかります。これからもよい関係を築き続け、よい授業をされることでしょう。