Тэмдэглэл 22: Хүүхдийн сэтгэлийг хөгжүүлэхийн тулд ...

　Японд бага насны хүүхэд болон бага сургуулийн боловсролд「хүүхдэд хайрлах сэтгэлийг төлөвшүүлэх」аргыг түлхүү анхаарах болсон. Түүний нэг хэлбэр болох “Уншиж сонсгох” гэсэн аргыг Японд нилээд хэрэгжүүлж байгаа.

　Өнөөдөр энэ аргын тухай танилцуулъя гэж бодлоо.

　Хүүхдүүд  үлгэр домогт маш дуртай. Унших дуртай хүүхэд нь чадварлагаар  өөрөө уншаад явна. Гэхдээ үсэг мэдэхгүй болон ном унших дургүй хүүхэд ч гэсэн бүгд л үлгэр домогт маш дуртай байдаг. Янз бүрийн хүүхдүүдэд нас харгалзалгүйгээр үлгэрийн сайханыг болон сэтгэлийн төлөвшилийг олгохын тулд энэ ”Уншиж сонсгох” гэсэн аргыг хэрэглэж байна. Энэ арга нь уншиж буй багш, сонсож буй хүүхэд хоёрын сэтгэлээрээ харилцан холбогдож буй цаг юм. Тааламжтай, сэтгэл амар тайван байдал ангид бий болно. Анги удирдсан багш нь өдөр бүр бага багаар төлөвлөгөөтэйгээр үргэлжлүүлэх явдал нэлээн бий. Ингэснээр тухайн ангийн түвшинг тодорхойлох суурь нь болохоос гадна сайн бэлтгэгдсэн хичээлд зохион байгуулахад дөхөм болно.

l  Уншиж сонсгох аргыг үргэлжлүүлбэл・・・・

　※сонсох, ойлгох чадвар нь сайжирна

　※мэдлэгийн түвшин нь тогтвортой болно

　※номонд дуртай болох

 

⇒Хичээлийн жил эхлэх үеэс л номыг уншиж сонсгох аргыг хэрэгжүүлж эхлэх багш бий.

Тайван тогтвортой анги бүрэлдэх эхлэл нь болно.

Мөн энэ байдал үргэлжилснээр ангийн түших хүч нь болж өгнө.

l  Уншиж сонсгох аргыг хэрэглэх үед анхаарах зүйл:  

※хоорондоо ярьж болохгүй

※хөдөлж болохгүй

 

⇒Эхлэл бол хамгийн чухал

Эхлээд л анхаарах зүйлсийг сайн ойлгуулан ярилцан мөрдүүлэх явдал юм. Дахин давтан хэлэх шаардлагагүй болно. Тэгээд хүүхдүүд анхааралтай байвал сайн магтаж байвал зүгээр.

 

l  Уншиж сонсгохын суурь алхам 1

※Амаа бага зэргийн том ангайгаад

※Бүгдэд сонсогдох дуугаар

※Тод аялгуутайгаар

※Удаан унших

 

⇒Багш Монгол хэлний хичээл дээр чангаар унших ба Сэтгэл судлал хичээлийг мөн адил чангаар унших

Дасгал сургуулилт нь чухал.

 

l  Уншиж сонсгохын суурь алхам 2

※Доголоос догол руу шилжих үедээ ойлгомжтой уншиж өгөх

※Харилцан яриаг жаахан хурдан

※Хоолойн өнгөний өндөр нам・чанга сулыг тохируулах

※Унших хурдыг анхаарах

 

⇒Хүүхдийн хүлээн авч буй байдалыг ажиглангаа уншвал дууны өнгө болон уншлагын хурдны хэмжээг тохируулан мэдэж чадна.

 

Сонсох нь чухал учраас, ойлгоход амар агуулгатай номноос эхэлсэн нь дээр. Хамгийн чухал нь багш Сэтгэлээсээ уншиж өгөх нь маш чухал.

Би ч гэсэн Японд байхдаа өдөр бүр энэ аргыг хэрэглэж байсан. Бага ангид өдөрт нэг ном. Хүүхдүүд 「Дахиад унш даа 」「Дараагийн удаа үүнийг уншаарай」... Ахлах ангид уран зохиолыг бага багаар хэсэгчлэн .Хүүхдүүд「Үргэлжлэл нь яах болоо?」「би байсан бол ингэх байсан даа?」「Үргэлжлэлийг нь унших юмсан 」гэж ярьцгадаг байсан.

Өдөрт ердөө л 3минут, 5минут хүүхдүүдийн төлөө энэ аргыг туршиж үзээрэй.

Бодитоор энэ аргыг хэрэглэснээр, янз бүрийн эргэлзээ төрөх болно.

Ямар нэгэн асуулт байвал санаа зоволтгүй асууна уу.

Хэрэв та бүхэн хүсвэл танай сургууль дээр очин энэ аргын тухай яриа хийж болно.

第22回　子どものこころを育てるために・・・・

　日本では、幼児教育や小学校教育に「こころの教育」を取り入れています。その一つの方法として、日本でよく行われているのが「読み聞かせ」です。

　今日は、この「読み聞かせ」について書こうと思います。

　子どもたちは、物語が大好きです。読書の好きな子は、どんどん自分で読んでいきます。しかし、文字がまだ読めない子、読書は好きじゃない子も物語は大好きです。様々な子どもたち物語の楽しさと、心の成長のために、年齢を問わず「読み聞かせ」を行っています。

　「読み聞かせ」は、読み手の先生と聞き手の子どもたちとの心の交流の時間です。心地よい安心感が学級に広がります。学級担任が毎日少しずつ、意図的に継続していることもよくあります。そのことが学級づくりのベースになり、授業の充実に結びついていきます。

l  読み聞かせを続けると・・・・

　※聞く力が育つ

　※学級が落ち着いてくる

　※本好きが増えてくる

⇒学級開きから本の読み聞かせをスタートさせる先生もいます。

落ち着いた学級づくりがスタートします。

継続が学級の力になります。

l  読み聞かせの約束

※おしゃべりとしない

※動かない

⇒始めが肝心。

初めにきちんと約束を守らせると、何度も注意することがなくなります。

できたことで、褒めましょう。

l  読み聞かせの基本ステップ１

※口を少し大きめに開いて

※全体に聞こえる声で

※はっきりと発音

※ゆっくり読む

⇒先生が国語で範読をするとき、道徳の資料を読むときにも基本を守ります。

　練習が大切です。

l  読み聞かせの基本ステップ２

※間の効果

※会話文は少し速めに

※声の大小・強弱をつけ

※読みの速度に気を付ける

⇒子どもの反応を見ながら、読み聞かせをすると、間や声の調子、読みの速度のコツがわかってきます。

聞くことが基本なので、やさしい内容の本から始めるとよいでしょう。先生方が、「子どもに読んであげたい」という気持ちがとても大切です。

私も日本では、毎日、読み聞かせをしていました。低学年は1日1冊。子どもたちは「もっと読んで」「次これ読んで」、、、。高学年には物語を少しずつ継続。子どもたちは「続きはどうなるの？」「自分ならどうするかな？」「後で自分で読みたい」など話していました。

1日たった3分・5分。子どもたちのために導入してみませんか？

実際に読み聞かせをしてみると、いろいろと疑問が出てきます。質問があれば、どんどんと寄せてください。また、希望がありましたら、学校の方に読み聞かせ出張しますよ。